İçindekiler
Motivasyon Nedir?
Günlük yaşamımız içerisinde sıkça duyulan ve yoğun olarak kullanılan bir kavram olarak motivasyon, günlük kullanımda genellikle istek, isteklendirme, heyecan anlamında kullanılır. Güdülenme olarak Türkçeleştirilen bu kavram, tüm bu ifadeleri kapsamakla birlikte aslında daha karmaşık ve daha genel bir süreci ifade etmektedir. Motivasyon, bireyin bir hedefe yönelmesini ve bunu gerçekleştirmek için çaba göstermesini sağlayan daha kapsamlı bir süreci ifade eder. Motivasyon, davranışa enerji ve yön veren, insanı belirli bir amaca yönelik olarak harekete geçiren güç olarak görülür. Bütün bu özellikleri ile birlikte Motivasyon, insanların hedeflerine ulaşmalarını sağlayan güçlü bir itici güçtür.
Motivasyonun Önemi Nedir?
Motivasyon, istekleri, arzuları, gereksinimleri, dürtüleri ve ilgileri kapsayan genel bir kavramdır. Şu anda kendinize şu soruyu sorun, ‘niçin bu broşürü okuyorum?’. Bu soruya vereceğiniz cevap, bu kitapçığı okuma davranışınıza ilişkin motivasyonunuzu ifade edecektir. Kitap okuma gibi aslında gündelik yaşam içerisinde fark etmeden yaptığımız her davranışın arkasında bir güdü yatar. Bununla birlikte bireylerin sergilemek istedikleri ama sergileyemedikleri davranışların arkasında da belirli motivasyonlar ya da motivasyon eksiklikleri yer alır. Bu yüzden gündelik hayatlarımızı sürdürürken harekete geçmek adına farklı motivasyon kaynaklarına ihtiyaç duyarız. Bu anlamda davranışlarımızın altında yatan, davranışlarımız açısından tetikleyici, yönlendirici ve sürdürücü bir role sahip olan motivasyonu ve motivasyon sürecini anlamamız ihtiyaçlarımız açısından önemli olacaktır.
Motivasyon Türleri Nelerdir?
Farklı sınıflandırmalarda bulunulmuş olsa da genel olarak motivasyon türleri içsel motivasyon ve dışsal motivasyon olarak iki başlık altında ele alınabilir.
İçsel Motivasyon: İçsel eğilimlerle ortaya çıkan ve çevresel bir kontrol olmadan bireyi davranışa sevk eden motivasyon türü içsel motivasyon olarak ifade edilebilir. Bu motivasyona sahip bireyler başarı, ilgi, eğlence, zevk, heyecan ve mutluluk getirdiği için bazı davranışları ya da aktiviteleri sergileyen kişiler olarak değerlendirilirler.
Dışsal Motivasyon: Bu motivasyon türü ise, içsel hazdan ziyade davranışın yol açacağı sonuçlardan temel alan motivasyon olarak ifade edilebilir. Dışsal motivasyon, daha çok dışarıdan gelecek ödül veya cezaya göre şekillenen bir motivasyondur. Burada temel nokta, bireyin tamamen dıştan denetimli olması yani özerkliğin en düşük düzeyde olmasıdır. Başarı açısından içsel motivasyonun daha etkili olduğu söylenebilir. Dışsal motivasyonun zamanla içsel motivasyona dönüşmesi önemlidir.
Motivasyonu ve Başarıyı Artırmak İçin Neler Yapabiliriz?
1. Amaç Belirlemek
Motivasyonun temelinde, net, ölçülebilir ve zaman çerçevesi belirlenmiş hedeflerin bulunması yatar. Hedeflerinize odaklanarak ve bu hedeflerin sizin için ne ifade ettiğini anlayarak motivasyonunuzu artırabilirsiniz. Nelerin olmasını istiyorum? Hedeflerim nedir? Bu hedeflere ulaşmayı neden istiyorum? (Hedefsizlik gibi hedeflerin gerçekçi ve ulaşılabilir olmaması da motivasyonumuzu olumsuz etkileyebilir)
2. İçsel ve Dışsal Motivasyonu Anlamak
Motivasyonun iki ana kategorisine ayrılabileceğini söyleyebiliriz: içsel (içsel memnuniyet gibi kişisel faktörlerden kaynaklanan) ve dışsal (para, statü gibi dış faktörlerden kaynaklanan). İdeal olan içsel motivasyona odaklanmaktır çünkü bu tür motivasyon daha kalıcıdır.
3. Küçük Adımlarla Başlamak
Büyük hedeflere ulaşmak zor olabilir ancak hedefleri küçük adımlara bölmek ve her adımda başarı hissi yaşamak önemlidir. Küçük başarılar sizi motive eder ve devam etmenizi sağlar.
4. Motive Edici Çevre ve İnsanlar
Sizi destekleyen pozitif enerji veren insanlarla vakit geçirmek önemlidir. Negatif etkilerden kaçının ve size ilham veren ortamlar yaratın.
5. Sürekli Öğrenme ve Gelişim
Kendinizi geliştirmeye devam etmek, motivasyonunuzu canlı tutmanın bir yoludur. Yeni şeyler öğrenmek size farklı perspektifler kazandırabilir ve yeni hedeflere doğru ilerlemenize yardımcı olabilir. Motivasyon ve başarı konusunda kitaplar okuyabilir ve yine benzer konuları işleyen filmler izleyebilirsiniz.
6-Meditasyon ve Zihinsel Sağlık
Zihinsel sağlığınıza dikkat etmek, sakinleşmenizi ve odaklanmanızı sağlar. Stresi azaltan ve içsel motivasyonu artıran meditasyon gibi tekniklerden faydalanabilirsiniz. Düşüncelerinizin duygularınız ve davranışlarınız üzerinde çok önemli bir etkiye sahip olduğundan hareketle, motivasyonunuzu düşüren ve sizleri olumsuz etkileyen gerçekçi olmayan düşünceleri tespit edip, onların yerine alternatif ve işlevsel düşünceler geliştirebilmeniz motivasyonunuz açısından önemli bir rol oynayacaktır.
7. Başarı ve Başarısızlıkla Başa Çıkma
Başarısızlık zaman zaman kaçınılmaz olabilir. Ancak asıl önemli olan başarısızlıklardan ders çıkarmak ve pes etmemektir. Sadece olumsuz yaşantılarınıza odaklanmak motivasyonunuzu olumsuz etkiler. Bunun yerine daha önce yaptıklarınıza ve bundan sonra yapabileceklerinize odaklanmaya daha fazla ağırlık verebilirsiniz.
8. Önceliklerin Belirlenmesi
Önceliklerim (önem verdiğim şeyler) ve ihtiyaçlarım (gereksinim) neler? (Öncelikleri belirlemek ve istek listesi hazırlamak önemlidir. Hedeflere ulaşmak konusunda planlama yapmak, kontrolün sizde olması ve zamanı etkili ve verimli kullanmanız açısından önemli ve gereklidir.
Kendinizi her şeye karşı isteksiz hissediyorsanız, yapmanız gereken görev ve sorumluluklarınızı hep erteliyor ya da bunları yapmak konusunda zorluk yaşıyorsanız, motivasyon eksikliğinin akademik hayatınızda ciddi sorunlara yol açtığını düşünüyorsanız bu konuda bir uzmandan profesyonel bir yardım hizmeti almayı düşünebilirsiniz.
